A+ A A-
  • Kategoria: Strona główna

O Wyrykach

wyrykiWyryki – to niezwykła wieś położona na pograniczu dawnej Chełmszczyzny i Podlasia, w etnograficznym pierścieniu wsi nadbużańskich. W XIX wieku położona pomiędzy dworami w Wyrykach, Adampolu i Natalinie. Położona w cieniu rzymskich i bizantyjskich kopuł włodawskich świątyń, za dużym, starym borem. Przed wielu laty, pośród wielu zabudowań, różnej zamożności Wyryki miały tez swoje osobliwości – folwark nazywany Dworem Wielkim, kilka wiatraków koźlaków, dworskie rządówki, żydowskie sklepiki i całą wieś niekończącą się w zabudowaniach. Chaty budowane były na styl podlasko – wschodni, kryte gontami lub blachą, z szalowanymi gankami, z okiennicami nierzadko rzeźbionymi przez ludowych, wyryckich stolarzy, ze spichrzami przy drodze, które ze swymi podcieniami i okapem stoją do dziś, ze skrzypiącymi żurawiami i studniami – okolone zapłociem, sadami, starodrzewiem, ogródkami z różnorakim kwieciem i mnóstwem przydrożnych krzyży i kapliczek.


    Zimą snujący się z kominów dym – potwierdzał i potwierdza liczebność i zamożność gospodarzy i ich codzienne potrzeby.
    Charakterystyczną i ciekawą historią tych stron jest język ludu. Do 1945 roku wieś i okolice po części zamieszkiwała ludność prawosławna, posługująca się w mowie łamanym i mocno spolszczonym językiem ukraińskim. Inny rodzaj gwary usłyszeć można było przy sąsiedzkich dworach, gdzie ludność często była napływowa. Mazurską odmianą gwary mówiła ludność katolicka – polska. A na dobitkę cały rozgwar wsi i jej przeróżne akcenty ożywiali Żydzi, mieszkający tutaj całymi rodami i trzymający w ręku handel. Całą niezwykłością swojej krasy przez ostatnie dwa wieki – na tworzeniu i pomnażaniu nawarstwiającej się kultury wyryckiego ludu – błyszczała pobliska Włodawa.
W latach 80 dwudziestego wieku Wyryki słynęły z niezwykle bogatego folkloru, tkactwa, archaicznej zabudowy okólników, gwary i gościnności.  
    Dzisiaj Wyryki są miejscowością gminną, zamieszkałą przez około 1tys. mieszkańców.

kaplicaNajwiększym bogactwem Wyryk i okolic jest przyroda, która jedynie w minimalnym stopniu ucierpiała wskutek ingerencji człowieka. Południowa część gminy należy do Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego i porasta ją zwarty kompleks Lasów Włodawskich. Lasy te to: bory mieszane sosnowo-dębowe, dąbrowy, grądy dębowo-grabowe oraz lasy sosnowe. Z kolei część północno-zachodnia gminy leży w Zaklęsłości Sosnowickiej. Przez jej teren przebiega także Garb Włodawski - bezleśny obszar polodowcowy. Dzięki temu, że obszar gminy jest obszarem czystym ekologicznie, można tu spotkać rośliny chronione m.in. widlaka torfowego czy rosiczkę okrągłolistną. Można tu także zobaczyć siedliska bociana czarnego, orlika krzykliwego, a przy domach mnóstwo gniazd bociana białego. Bardzo istotne jest położenie Wyryk w obrębie Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery „Polesie Zachodnie”, którego głównym celem jest ochrona cennych pod względem przyrodniczym i kulturowym obszarów oraz wskazywanie na zrównoważony związek człowieka z biosferą.  
         Teren Wyryk jest bardzo atrakcyjny pod względem rekreacyjno-turystycznym, głównie ze względu na wartości kulturowe i przyrodnicze. Jest wymarzonym miejscem dla osób szukających ciszy i spokoju, które w bezpośrednim kontakcie z nieskażoną przyrodą pragną odpocząć, zregenerować swe siły czy odzyskać wewnętrzną równowagę.

Szukaj po tagach: Wyryki,